Çinli yapay zeka girişimi DeepSeek, teknoloji dünyasında büyük yankı uyandırdı. Ancak şirketin yükselişi, Avrupa’daki veri koruma otoritelerinin de dikkatini çekti. Son gelişmeler, DeepSeek’in Avrupa Birliği’nin Genel Veri Koruma Yönetmeliği’ne (GDPR) uygunluğuna ilişkin endişeleri gün yüzüne çıkardı.
Avrupa’daki tüketici gruplarının oluşturduğu Euroconsumers koalisyonu, DeepSeek’in kişisel verileri nasıl işlediğiyle ilgili olarak İtalya Veri Koruma Kurumu’na (DPA) resmi bir şikayette bulundu. İtalyan DPA, bugün DeepSeek’e bilgi talebinde bulunduğunu doğruladı ve “İtalya’daki milyonlarca insanın verileri risk altında” uyarısında bulundu. Şirketin bu talebe yanıt vermesi için 20 günü bulunuyor.
DeepSeek’in Verileri Çin’e Aktarması Endişe Yaratıyor
DeepSeek’in Çin merkezli olması ve verileri de Çin’de sakladığını belirten gizlilik politikası, düzenleyicilerin dikkatini çeken önemli bir nokta. Şirket, verileri transfer ederken “ilgili veri koruma yasalarının gerekliliklerine uygun hareket ettiğini” iddia etse de, Euroconsumers ve İtalyan DPA, bu sürecin detaylarını açıklığa kavuşturmak istiyor.
İtalyan veri koruma otoritesi, Hangzhou DeepSeek Yapay Zeka ve Beijing DeepSeek Yapay Zeka’ya yönelik olarak hangi kişisel verilerin toplandığını, bunların hangi kaynaklardan alındığını ve hangi amaçlarla kullanıldığını öğrenmek istiyor. Ayrıca yapay zeka sistemini eğitmek için hangi bilgilerin kullanıldığı ve bu sürecin yasal dayanakları hakkında da açıklama talep ediliyor. Özellikle verilerin Çin’de bulunan sunuculara aktarılmasının güvenlik ve gizlilik açısından risk oluşturup oluşturmadığına dair daha fazla bilgi isteniyor.
Web Tarama ile Elde Edilen Veriler ve Çocuk Koruma Politikaları
Yetkililer, DeepSeek’in verileri web tarama (web scraping) yoluyla elde edip etmediğini ve eğer ediyorsa, hem kayıtlı hem de kayıtsız kullanıcıların bu veri işleme süreci hakkında nasıl bilgilendirildiğini de öğrenmek istiyor.
Ayrıca, DeepSeek’in çocuklara yönelik bir koruma mekanizmasına sahip olup olmadığı da sorgulanıyor. Euroconsumers, DeepSeek’in yaş doğrulama konusunda yeterli önlem almadığını ve 18 yaş altındaki kullanıcılar için herhangi bir kısıtlama uygulamadığını öne sürdü. Şirketin gizlilik politikasında 14-18 yaş arasındaki kullanıcılara, bir yetişkinle birlikte politikayı incelemeleri tavsiye edilse de, bunun nasıl denetlendiği bilinmiyor.
Avrupa Komisyonu’ndan ve Diğer Düzenleyicilerden Açıklamalar
DeepSeek hakkında Avrupa Komisyonu’nda düzenlenen bir basın toplantısında da sorular yöneltildi. Avrupa Komisyonu’nun Teknolojik Egemenlik Sözcüsü Thomas Regnier, DeepSeek’in güvenlik, gizlilik ve sansür konularında AB kurallarına uygun olup olmadığı hakkında yorum yapmaktan kaçındı. “Hizmetlerimiz Avrupa kurallarına uyacaktır.” diyen Regnier, yapay zeka yasasının tüm AI hizmetleri için geçerli olduğunu vurguladı.
İngiltere’deki Bilgi Komiserliği Ofisi (ICO) de benzer bir yaklaşım sergileyerek, DeepSeek’in diğer yapay zeka geliştiricileri gibi inceleneceğini belirtti. “Generatif yapay zeka geliştiricileri ve uygulayıcıları, kişisel verilerin kullanımına ilişkin şeffaf olmalı ve bireylere bilgi haklarını kullanmaları için net ve etkili mekanizmalar sunmalıdır.” ifadelerine yer verildi.
DeepSeek’in Eğitim Verileri ve Telif Hakkı Tartışmaları
DeepSeek’in düşük maliyetli altyapısıyla büyük dil modelleri (LLM) geliştirme sürecini nasıl bu kadar ucuza gerçekleştirdiği de tartışma konusu oldu. Microsoft ve OpenAI, DeepSeek’in modellerinin kısmen kendi özel yapay zeka sistemlerinden türetilmiş “damıtılmış” bilgiler içerdiğine dair kanıtlar bulunduğunu öne sürdü. Eğer bu iddialar doğrulanırsa, DeepSeek’in telif hakkı ve fikri mülkiyet konusunda büyük hukuki sorunlarla karşı karşıya kalabileceği düşünülüyor.
DeepSeek hakkında İtalyan DPA tarafından yapılan soruşturma sürecinde yeni gelişmeler yaşandıkça güncellemeler paylaşılacaktır.
