Kuantum bilişim, uzun süre teorik bir kavram olarak görülse de, son dönemde yaşanan gelişmeler bu teknolojinin gerçek dünya uygulamalarına daha da yaklaştığını gösteriyor. Boston merkezli kuantum bilişim girişimi QuEra, önemli yatırımcılardan aldığı 230 milyon dolarlık yeni finansman turunu duyurdu. Google’ın liderlik ettiği bu finansman turuna SoftBank Vision Fund, Valor Equity Partners ve mevcut yatırımcılar QVT Family Office ve Safar Partners gibi isimler de katıldı.
Şirketin bu fonlamayı kullanarak önümüzdeki 3 ila 5 yıl içinde tamamen kuantum tabanlı “kullanışlı” bir bilgisayar geliştirmeyi hedeflediği belirtildi. Ancak dikkat çeken nokta, bu yatırımın hisse karşılığı değil, dönüştürülebilir tahvil olarak verilmiş olması. Yani, QuEra bir sonraki hisse bazlı yatırım turuna geçtiğinde, bu finansman hisseye dönüştürülecek.
QuEra’nın büyüyen potansiyeli
QuEra, bugüne kadar yaklaşık 50 milyon dolar yatırım almıştı. 2021 yılında aldığı 17 milyon dolarlık yatırım da bu rakama dahildi. Şirketin COO’su Yuval Boger, yeni finansmanla birlikte QuEra’nın değerlemesinin ciddi oranda arttığını belirtti. Ancak kesin bir rakam paylaşılmadı.
Önemli bir detay ise, QuEra’nın şimdiden gelir elde eden bir şirket olması. QuEra, geçtiğimiz dönemde Japonya’ya 41 milyon dolarlık bir kuantum bilgisayar satışı gerçekleştirdi. Bu cihaz, Nvidia teknolojisi ile birlikte yeni bir süper bilgisayar projesinde kullanılacak. Ayrıca, şirketin AWS üzerinden sunduğu kuantum bilişim hizmetleri de gelir kaynağı oluşturuyor. 2022’de AWS’de sunulmaya başlanan 256-kubitlik ilk nesil QuEra kuantum bilgisayarı, pilot projeler ve kavram ispatı deneyleri için kullanılıyor.
Google’ın bu finansmanı, QuEra’nın Google Cloud Platform ile özel bir bağ kurduğu anlamına gelmiyor. Finansman desteği, Google’ın Kuantum Yapay Zekâ birimi tarafından sağlandı ancak herhangi bir özel entegrasyon anlaşması bulunmuyor.
Kuantum bilişim alanında artan yatırımlar
QuEra’nın aldığı büyük finansman, kuantum bilişim girişimlerine olan ilginin artışta olduğunu gösteriyor. Son dönemde benzer yatırımlara bakıldığında:
- Fransız Alice&Bob girişimi, kısa süre önce 104 milyon dolar yatırım aldı.
- İngiltere merkezli Riverlane, Ağustos 2024’te 75 milyon dolar yatırım topladı.
- SEEQC, geçtiğimiz ay 30 milyon dolarlık yatırım aldığını duyurdu.
- İsrail merkezli Quantum Machines, 100 milyon dolarlık yatırım arayışında.
- Quantinuum, geçen yıl 300 milyon dolar yatırım alarak değerlemesini 5 milyar dolara çıkardı ve şu an 10 milyar dolarlık bir halka arz süreci konuşuluyor.
Tüm bu yatırımlara rağmen, henüz tam anlamıyla ticari olarak kullanılabilir bir kuantum bilgisayar bulunmuyor. Ancak, hata düzeltme ve işlem başarımı konusunda atılan adımlar bu alandaki ilerlemeyi hızlandırıyor.
QuEra’nın hedefi: Ölçeklenebilir kuantum süper bilgisayar
QuEra, nötr atom tabanlı bir kuantum süper bilgisayar geliştirmeyi hedefliyor. Bu teknoloji, lazerler kullanılarak atomların soğutulmasını ve böylece hata oranlarının düşürülmesini esas alıyor. QuEra’nın geçici CEO’su Andy Ory, bu yaklaşımın sektörde çığır açabilecek bir yöntem olduğunu savunarak şunları söyledi:
“Doğru mimari yaklaşıma sahip olduğumuza inanıyoruz. Kuantum bilişimin gerçek anlamda bir üstünlük sağladığı noktaya ulaşabileceğiz. Google gibi bir ortağın projelerimize ilgi göstermesi ve ekibimize katılan yetenekli bilim insanlarıyla birlikte, dünyanın ilk ölçeklenebilir ve kullanışlı kuantum bilgisayarını geliştiren birkaç şirketten biri olacağız.”
Kuantum bilişim teknolojileri halen geliştirilme aşamasında olsa da, yapay zekâ ve büyük veri uygulamalarında yaşanan hızlı büyüme, bu alana olan ilgiyi artırıyor. Ory, kuantum bilgisayarların malzeme bilimi, yaşam bilimleri, simülasyon ve optimizasyon gibi alanlarda devrim yaratacağını vurguluyor. Hata düzeltme mekanizmalarının gelişmesiyle, kuantum bilgisayarların geleneksel bilgisayarları aşacak noktaya ulaşması an meselesi olabilir.
