Geçtiğimiz hafta DeepSeek’in R1 “akıl yürütme” yapay zeka modelini piyasaya sürmesinin ardından, Hugging Face araştırmacıları bu modeli sıfırdan yeniden oluşturmak için “Open-R1” adını verdikleri bir açık kaynak projesi başlattı. Hugging Face’in araştırma ekibi lideri Leandro von Werra ve mühendisler, bu projeyle modelin bileşenlerini ve eğitiminde kullanılan verileri tamamen açık hale getirmeyi hedefliyor.
“Kara Kutu” Felsefesine Tepki
DeepSeek’in R1 modeli, izinli bir lisansa sahip olsa da “tam anlamıyla açık kaynak” olarak kabul edilmiyor. Çünkü modelin geliştirilmesinde kullanılan bazı araçlar ve yöntemler gizli tutuluyor. Hugging Face mühendislerinden Elie Bakouch, bu duruma tepki olarak Open-R1 projesini başlattıklarını belirtiyor. Bakouch, “R1 etkileyici bir model, ancak açık veri setleri, deney detayları ya da ara modeller paylaşılmadığı için bu modeli incelemek veya geliştirmek oldukça zor. Tamamen açık bir yaklaşım benimseyerek bu potansiyeli ortaya çıkarmak istiyoruz” dedi.
DeepSeek ve R1 Modeli
Çin merkezli bir yapay zeka laboratuvarı olan DeepSeek, R1 modelini geçtiğimiz hafta piyasaya sürdü. Bu model, bazı ölçütlerde OpenAI’ın o1 modelinin performansını yakalamayı ve hatta aşmayı başardı. R1 gibi akıl yürütme modelleri, fizik, bilim ve matematik gibi alanlarda daha güvenilir sonuçlar sunabiliyor. Ancak, bu modellerin çözüme ulaşması genellikle daha uzun zaman alıyor.
R1, DeepSeek’in sohbet uygulamasında ücretsiz olarak sunulmasının ardından büyük bir ilgi gördü ve Apple App Store’un en popüler uygulamaları arasında zirveye yerleşti. Modelin kısa sürede geliştirilmesi, ABD’nin yapay zeka yarışında liderliğini koruyup koruyamayacağı sorularını da beraberinde getirdi.
Açık Kaynak İçin Bir Adım: Open-R1
Hugging Face mühendisleri, R1’in eğitim sürecinin detaylarını çözmek ve bu modeli açık kaynak olarak yeniden inşa etmek için Science Cluster adını verdikleri 768 Nvidia H100 GPU ile donatılmış bir araştırma sunucusundan yararlanıyor. Ekip ayrıca, GitHub’daki Open-R1 projesi üzerinden yapay zeka topluluğunun desteğini almayı planlıyor.
Leandro von Werra, “Algoritmaları ve yöntemleri doğru şekilde uyguladığımızdan emin olmalıyız. Ancak bu, topluluk çabasıyla en iyi şekilde ele alınabilecek bir sorun. Ne kadar fazla kişi projeye katkı sağlarsa o kadar hızlı ilerleyebiliriz” diye konuştu. Proje, GitHub’da sadece üç günde 10.000 yıldız alarak büyük bir ilgi gördü.
Açık Kaynak Gelişimin Önemi
Hugging Face mühendisleri, Open-R1 projesinin sadece R1’in açık kaynaklı bir kopyasını oluşturmakla kalmayıp, gelecekte daha gelişmiş akıl yürütme modellerinin temelini atacağını umuyor. Bakouch, “Açık kaynak geliştirme, herkes için hemen fayda sağlar. Frontier laboratuvarları ve model sağlayıcılar dahi bu inovasyonlardan yararlanabilir. Bu, yapay zekanın yalnızca birkaç laboratuvarın tekelinde olmadığı bir geleceğin temelini oluşturuyor” ifadelerini kullandı.
Bazı uzmanlar, açık kaynak yapay zekanın kötüye kullanılma potansiyelinden endişe duysa da Bakouch, faydaların risklerden ağır bastığını belirtiyor: “R1’in eğitim reçetesi bir kez açıklandığında, GPU kiralayabilen herkes kendi veri setleriyle modelin bir varyantını oluşturabilir. Bu teknoloji böylece dünyanın dört bir yanına yayılabilir.”
Open-R1, yapay zeka dünyasında açık kaynak gelişiminin önemini bir kez daha gündeme taşırken, bu proje gelecekteki inovasyonlar için kritik bir kilometre taşı olmayı hedefliyor.
