Muhasebe startup’ı Bench, geçen ay ani bir şekilde faaliyetlerine son verdi. Bu kapanışın ardında yatan sebep, şirketin borç verenlerinin krediyi geri çağırması oldu. 2023’ün sonlarında dijital lojistik şirketi Convoy finansal zorluklarla karşı karşıya kaldı ve risk sermayesi borç verenlerinden Hercules Capital, yatırımlarını geri kazanmak için şirketin kontrolünü ele geçirdi.
Divvy Homes, geçen hafta Brookfield Properties’e yaklaşık 1 milyar dolara satıldı. Ancak TechCrunch’ın haberine göre, şirketin bazı hissedarları bu satıştan herhangi bir geri dönüş alamadı. Divvy’nin borç verenlerinin bu satıştaki spesifik rolü belirsiz olsa da, şirketin 2021’de Barclays, Goldman Sachs ve Cross River Bank gibi finans devlerinden 735 milyon dolar borç aldığı biliniyor.
2020 ve 2021 yıllarında gevşek denetimlerle fonlanan pek çok startup zaten batmış durumda. Ancak veriler, en kötü dönemin henüz yaşanmadığını ve 2025 boyunca çok daha fazla şirketin iflas edeceğini gösteriyor. Silicon Valley Bank’e göre, 2021’de rekor seviyede 41 milyar dolar risk sermayesi borcu, toplam 2.339 anlaşma çerçevesinde yatırıldı.
Borç Verenler Satışa Zorluyor
Risk sermayesi borçları konusunda uzman olan Runway Growth Capital’in CEO’su David Spreng, “Birçok şirket için yolun sonuna yaklaştık” diyor. Spreng’e göre, yatırımlarını korumak isteyen borç verenler, startup’ları satış yapmaya zorluyor.
Armentum Partners yönetici ortaklarından John Markell ise neredeyse her borç verenin portföyünde finansal zorluk yaşayan şirketler bulunduğunu belirtiyor.
Risk sermayesi borçları, startup’ların VC hisselerini seyreltemeden nakit ihtiyacını karşılamalarını sağlayabilir. Ancak gelir ya da nakit rezervlerine göre fazla borçlanmış şirketler, “fire sale” (zararına satış) ile el değiştirebilir. Bazı durumlarda da borç verenler, teminat altına aldıkları varlıkları ele geçirmek için ipoteklerini kullanabilir.
Startup’lar, yeni veya mevcut yatırımcıların hisse alımıyla nakit akışını sağlayabilir. Ancak yatırımcılar, 2020 ve 2021’de aşırı yüksek değerlemelerle fonlanan ancak büyük bir büyükme hızı yakalayamayan startup’lara temkinli yaklaşıyor. “Şu an çok fazla sıkıntıda olan şirket var,” diyor Markell. “Birçok unicorn yakında piyasadan silinecek.”
Spreng, pek çok startup’ın bu yıl ya düşük fiyata satılmak ya da kapanmak zorunda kalacağını öngörüyor. Ancak borç verenler, iflas yerine bu şirketleri elden çıkarmayı tercih ediyor.
Satış durumunda, borç sahipleri öncelikli olarak ödeme aldığı için, startup yatırımcıları genellikle kayıp yaşıyor. Yatırım kayıpları, risk sermayesi yatırımcılarının kabul ettiği bir gerçek olsa da, kötü sonuçlanan bu satışlar genellikle kamuya duyurulmuyor.
Risk Sermayesi Borçları 2024’te Zirve Yaptı
Tüm bu risklere rağmen, risk sermayesi borçlarına olan ilgi azalmıyor. PitchBook verilerine göre, 2024’te 53,3 milyar dolar ile son 10 yılın en yüksek seviyesine ulaşıldı. Bu sermayenin büyük bir kısmı yapay zeka şirketlerine aktı. Örneğin, CoreWeave 7,5 milyar dolar borç finansmanı sağlarken, OpenAI 4 milyar dolarlık kredi limitine sahip oldu.
Bu yıl risk sermayesi borç verenlerinin startup ekosisteminde daha fazla etki yaratacağı kesin gibi görünüyor.
